Welkom in de wereld van sociale media, waar kinderen soms beter hun weg weten dan wij in onze eigen woonkamer. Het is onmiskenbaar: sociale media is een vast onderdeel van het dagelijks leven geworden. Van TikTok-dansjes tot het delen van Fortnite-overwinningen op Instagram, het is allemaal dagelijkse kost.
Maar laten we eerlijk zijn, het is niet alleen glitter en glamour. Ouders staan voor de uitdagende taak om kinderen te begeleiden in deze digitale jungle. Het stellen van grenzen en het maken van afspraken over het gebruik van sociale media is ongeveer net zo belangrijk als hen leren fietsen – zonder zijwieltjes! In dit artikel gaan we het hebben over de sociale media in het leven van kinderen en de afspraken die je hier samen met je kind over kan maken.
Sociale media in het leven van kinderen
Het maken van afspraken over sociale media met je kind is een beetje als het balanceren op een slappe koord: aan de ene kant willen we niet de altijd streng controlerende ouder zijn, maar aan de andere kant willen we ook niet dat kinderen verdwalen in de eindeloze scroll-mogelijkheden en de soms wat minder gezellige kant van het internet ontdekken.
Hoe zorgen we ervoor dat kinderen de voordelen van sociale media ervaren, terwijl je ze ook beschermd tegen de mogelijke nadelen? Nou, net zoals bij dat fietsen, begin je met het bieden van steun en het vaststellen van duidelijke regels. Misschien is het tijd voor een ‘familie-social-media-avond’, waar je samen je gezin de do’s en don’ts bespreken – met natuurlijk wat snacks, want laten we eerlijk zijn, snacks maken elke vergadering beter!
Het belangrijkste is dat je het maken van afspraken samen doet met je kinderen, hen begeleidt, en leert dat de digitale wereld, net als de echte wereld, vol kansen maar ook uitdagingen zit. En wie weet, misschien leer je zelf ook een TikTok-dansje of twee!
De rol van de ouder: ondersteunen en controle
Veel ouders hebben de zorg: hoe blijf je betrokken zonder dat je kind het gevoel heeft dat je continue aan het controleren bent? Hieronder hebben wij tips voor je op een rij gezet:
- Keuzevrijheid binnen kaders: Geef je kind ruimte om zelf keuzes te maken, maar binnen de door jou gestelde kaders. Het is als een speeltuin: je kind kan overal spelen, maar de hekken staan er voor hun veiligheid. Dit geeft hen een gevoel van onafhankelijkheid en autonomie, terwijl jij weet dat ze veilig zijn.
- Wees aanwezig, maar op de achtergrond: Laat je kinderen weten dat je er bent voor advies en ondersteuning, maar geef ze ook de kans om zelf afwegingen te maken hoe zij omgaan met sociale media. Ga een open gesprek aan met elkaar, wat vinden hun goede regels voor het gebruik van sociale media?
- Vertrouwen boven controle: Door vertrouwen te tonen in je kind, bouw je aan hun zelfvertrouwen en onafhankelijkheid. Ja, ze zullen fouten maken (wie niet?), maar dat is onderdeel van het leerproces.
Het belang van praten met je kind over sociale media
Stel je voor: je zit aan de keukentafel met je kind, met een kopje thee (of warme chocolademelk, afhankelijk van de onderhandelaar tegenover je) en je bent klaar om het te hebben over… sociale media. Ja, het is tijd voor ‘het gesprek’. Het gesprek over de wereld van likes, shares, en TikTok-challenges.
Het bespreken van de voordelen en risico’s van sociale media met je kind is net zo belangrijk als hen leren oversteken. Ja, er is veel leuks te vinden op sociale media, zoals contact houden met vrienden en familie, creatieve ideeën opdoen, en lachen om grappige filmpjes van katten die piano spelen. Maar net als bij het oversteken, moet je ook weten waar de gevaren liggen.
Laten we beginnen met een paar tips voor een open en eerlijk gesprek:
- Wees nieuwsgierig, niet beschuldigend: Vraag naar wat ze leuk vinden aan sociale media, welke apps ze gebruiken, en wat ze daar doen. Dit is geen politieverhoor, maar meer een gezellige koffieklets.
- Deel je eigen ervaringen: Vertel over jouw Facebook-blunders of die keer dat je per ongeluk een selfie op LinkedIn plaatste. Laat zien dat je ook maar een mens bent en dat fouten maken oké is.
- Praat over de risico’s: Wees eerlijk over de minder leuke kanten, zoals cyberpesten, privacy, en de druk om altijd maar ‘perfect’ te zijn. Maar doe dit op een manier die niet bang maakt, maar informeert.
- Stel samen grenzen: Bespreek hoe lang en wanneer sociale media gebruikt mogen worden. Misschien geen Instagram tijdens het avondeten, of Snapchat na bedtijd. En ja, dat geldt ook voor de ouders!
- Blijf het gesprek voeren: Dit is geen eenmalig gesprek. De digitale wereld verandert snel, en jullie gesprekken moeten meegroeien.
Door een open dialoog te hebben, laat je zien dat je geïnteresseerd bent in hun wereld en dat ze altijd bij je terecht kunnen met vragen of problemen. Zo wordt ‘het gesprek’ over sociale media misschien wel een van de vele gezellige keukentafelmomenten.
Het maken van een sociale media plan
Nu we het grote gesprek achter de rug hebben, is het tijd voor het echte werk: afspraken maken over sociale media. Denk aan het instellen van de ouderlijke toezicht op sociale media, afspraken over het plaatsen van informatie, afspraken over tijd te besteden op sociale media en meer.
Hiervoor kan het gebruik van een sociale media plan een handig hulpmiddel zijn. Een sociale media plan is eigenlijk de ‘gezinsregels’ voor het gebruik van sociale media. Denk aan een soort verkeersregels, maar dan voor Instagram, TikTok en al die andere apps. Het doel is om kinderen te helpen veilig en verantwoordelijk om te gaan met sociale media.
Om je te helpen hebben wij een sociale media plan voor je opgesteld welke je gratis kan downloaden, uitprinten en kan invullen samen met je kind.
Afspraken maken met je kind over sociale media
Laten we eens kijken naar enkele concrete afspraken die je kunt maken met je kind over sociale media. Welke je natuurlijk ook kan opnemen bij het invullen van het sociale media plan.
De lijst met afspraken die hieronder zijn opgeschreven zijn natuurlijk voorbeelden. Het is niet aan te raden deze lijst met vele regels volledig over te nemen, omdat je kind dan overspoeld wordt met (nieuwe) regels gericht op het gebruik van sociale media. Ga dus altijd in gesprek met je kind en kies er een aantal uit om als eerst mee aan de slag te gaan en om later eventueel uit te bereiden. Houdt hierbij ook rekening met de leeftijd van je kind, een kind van 8 heeft meer begrenzing en controle nodig op sociale media dan een kind van 16 jaar oud.
Afspraken over het plaatsen van informatie, foto’s en video’s
- Plaats geen informatie over waar je woont en waar je naar school gaat
- Plaats alleen foto’s waar je zelf op wanneer je aangekleed bent, niet zonder kleding of zwemkleding
- Plaats alleen foto’s van andere kinderen wanneer hun daar toestemming voor hebben gegeven
- Plaats geen foto’s of video’s als je boos bent
- Plaats geen vervelende informatie, foto’s of video’s over iemand anders wanneer je boos bent
- Plaats geen grapjes over andere personen, want dat kan iemand anders als pesten ervaren
- Plaats geen politieke uitspraken
- Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden
Maak afspraken over praten met mensen die je niet kent
- Accepteer alleen vriendverzoeken van mensen die je persoonlijk kent
- Houdt het sociale-media account privé en voeg alleen vrienden en familie toe die je persoonlijk kent
- Praat alleen met mensen die je kent. Wanneer iemand je benaderd die je niet ken, zeg het tegen ons en wij kijken met je mee
Afspraken over het chatten op sociale media
- Schrijf alleen dingen die je ook hardop zou zeggen
- Stuur alleen berichten naar mensen die je kent
- Gebruikt vriendelijke woorden, geen scheldwoorden
- Deel alleen privéberichten van anderen met toestemming
- Geef geen persoonlijke informatie door via berichten
- Voel je je ongemakkelijk? Blokkeer de persoon
- Ben je boos? Neem even de tijd voordat je antwoord
Afspraken over het controleren van inhoud door ouders
- We bespreken samen wat we controleren en waarom
- We controleren samen op een afgesproken tijd, niet zomaar ineens
- Als we iets vinden waar we zorgen over hebben, dan bespreken we dat samen
- Wij respecteren je privégesprekken, tenzij we ons zorgen maken om je veiligheid
- We bekijken samen de privacy-instellingen en passen deze aan
Deel je ervaring!
Samen met alle ouders staan we in de snel groeiende, soms uitdagende wereld van opvoeden in het digitale tijdperk. Heb jij een gouden tip, een grappige anekdote, of een leerzaam moment over hoe je met je kind praat over sociale media en afspraken maakt?
Deel jouw ervaringen hieronder! Laten we elkaar inspireren en ondersteunen in deze online opvoedingsreis. Jouw input is goud waard!
