De verschillende behandelingen bij ADHD voor kinderen.

Wat is nou een goede behandeling voor een kinderen met ADHD? Als ouder of verzorger van een kind met ADHD kan het een uitdaging zijn om te weten welke behandelingen beschikbaar zijn en welke het beste werken. In dit artikel zullen we verschillende therapieën bespreken die beschikbaar zijn voor kinderen met ADHD, evenals hun voor- en nadelen.

Inleiding tot ADHD en behandeling

Voordat we dieper ingaan op de behandelingsopties, is het belangrijk om te begrijpen wat ADHD is. In het kort: Kinderen met ADHD kunnen moeite hebben om zich te concentreren, impulsief handelen en moeite hebben om stil te zitten. Er zijn veel effectieve behandelingen aanwezig voor ADHD. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen twee behandelingen, namelijk:

• Behandeling gericht op de kernsymptomen van ADHD: aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit
• Behandeling gericht op de school- en gedragsproblemen die zich naast, of als gevolg van ADHD zich voordoen

Psycho-educatie

Bij behandeling van kinderen met ADHD wordt altijd eerst gestart met Psycho-educatie. Dit wordt gegeven aan kind, ouders of leerkrachten. Bij psycho-educatie wordt uitleg gegeven over wat ADHD is, hoe vaak het voorkomt, oorzaken en bijkomende problemen en klachten. Psycho-educatie kan vaak al helpend zijn voor het kind en zijn omgeving. Het kan al een goed effect hebben op het gedrag van een kind.

Oudertraining

Voor kinderen onder de 6 jaar is een oudertraining een eerste keus. Ook bij oudere kinderen met lichte klachten is oudertraining aan te raden. In een oudertraining leren ouders vaardigheden aan die zij kunnen gebruiken in de opvoeding van een kind met ADHD. Ouders leren bijvoorbeeld waarom het kind bepaalde gedragsproblemen laat zien, wat het gevolg is van dit gedrag en hoe zij hierop kunnen reageren. Ouders kunnen leren hoe zij positief gedrag kunnen uitlokken door een vaste structuur te bieden en door op een positieve manier instructie te geven aan hun kind. Daarnaast leren ouders hoe zij positief gedrag kunnen versterken door middel van beloningen en complimenten. Tot slot leren ouders hoe zij negatief gedrag kunnen verminderen, bijvoorbeeld door gedrag te negeren of het geven van een time-out.

Een oudertraining kan op korte termijn al voor een positief resultaat zorgen in de thuissituatie. Het kan ervoor zorgen dat de ADHD kenmerken verminderen. Ouders krijgen meer zicht op hoe zij om kunnen gaan met een kind met ADHD wat leidt tot een verbetering van het opvoedgedrag. Een oudertraining geeft vertrouwen aan ouders over hun opvoeding, waardoor het gezin minder stress ervaart.

Voorbeelden van programma’s

In Nederland zijn meerdere oudertrainingsprogramma’s te volgen. Sommige programma’s betrekken ook het kind actief in de behandeling.

• Behavioral Parent Training Groningen (BPTG)
• Groepsmediatietherapie voor ouders met kinderen met ADHD
• Opstandige Kinderen en Pubers met ADHD

Gezinsbehandeling

Naast behandelingen gericht op alleen ouders of het kind, zijn er ook behandelingen die zich richten op het hele gezin. Dit is een behandeling voor ouders, kind en eventueel broers en zussen. Deze behandelingen zijn vaak nuttig voor gezinnen waarbinnen meerdere problemen spelen. Bijvoorbeeld voor jongeren met ernstige gedragsproblemen met agressie of een verslaving. In de behandeling leren de gezinsleden hoe zij met elkaar in gesprek kunnen gaan, leren zij vaardigheden aan hoe problemen opgelost kunnen worden en hoe het gezin het kind met ADHD kunnen ondersteunen. Ook leren zij hoe zij een rustige omgeving kunnen creëren om stress te verminderen, zoals ademhalingsoefeningen. Dit kan het gezin helpen om beter om te gaan met de uitdagingen die gepaard gaan met ADHD. Daarbij kan het de ADHD-kenmerken verminderen.

Het voordeel van een gezinsbehandeling is dat het kan helpen bij het voorkomen van andere problemen die vaak voorkomen bij kinderen met ADHD. Zoals gedragsproblemen en angst. Door de communicatie binnen het gezin te versterken en stress te verminderen, kan gezinsbehandeling bijdragen aan het verbeteren van de algehele kwaliteit van leven voor het hele gezin.

Voorbeelden van programma’s

Het is belangrijk om te benadrukken dat onderstaande programma’s niet speciaal zijn ontwikkelt voor kinderen met ADHD. De programma’s zijn gericht op gedragsproblemen in het algemeen.

• Orthopedagogische Video Gezinsbehandeling (OVG),
• Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG)
• Intensieve Orthopedagogische Gezinsbehandeling (IOG)
• Gezin Centraal

Cognitieve Gedragstherapie voor kinderen met ADHD

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is gericht op het helpen van kinderen met ADHD. Het is gericht op het veranderen van denkpatronen en meer controle te krijgen over hun impulsen en gedrag. Er zijn CGT programma’s die zowel individueel als in groepsvorm worden gegeven. CGT bij kinderen met ADHD is meestal gericht op het omgaan met impulsief gedrag en zelfregulatievaardigheden. Hierbij kan je denken aan: stoppen en nadenken, problemen oplossen, jezelf motiveren, het verbeteren van sociale vaardigheden en plannen en organiseren van huiswerk. CGT kan ingezet worden bij kinderen van 6 jaar, maar wordt meestal vanaf 8 jaar gegeven.

Voorbeelden van programma’s

Er zijn in Nederland meerdere programma’s beschikbaar:

• Stop-Denk-Doe-trainingen
• Meichenbaum beertjesmethode trainingen
• Samen met Joep Loep speuren naar sporen
• Remweg 8

Sociale vaardigheden training voor kinderen met ADHD

Sociale vaardigheden trainingen kunnen een nuttige optie zijn bij het behandelen van ADHD bij kinderen. Deze trainingen richten zich op het verbeteren van de sociale vaardigheden van het kind en kunnen bijdragen aan het verminderen van ADHD kenmerken, zoals impulsiviteit en sociale isolatie. Een sociale vaardigheid training wordt meestal gegeven in een groep, omdat een kind dan situaties kan oefenen in een veilige omgeving die lastig voor hem zijn. Tijdens de training leert een kind vaardigheden aan zoals samenwerken, het voeren van gesprekken en het omgaan met ruzies, complimenten geven aan anderen, assertief zijn en wachten op je beurt.

Het voordeel van Sociale vaardigheden trainingen is dat het zelfvertrouwen van een kind verbeterd. Door het verbeteren van hun sociale vaardigheden, kunnen ze zich meer op hun gemak voelen in sociale situaties en meer plezier hebben in sociale contact.

Planning- en organisatie trainingen

Jongeren met ADHD hebben vaak moeite met het plannen en organiseren van hun thuis- en schoolwerk. Ze hebben bijvoorbeeld moeite om de juiste boeken bij zich te hebben in de les of om een overzicht te krijgen over het huiswerk. Een training gericht op het plannen en organiseren richt is op het verbeteren van de vaardigheden op het gebied van plannen en organiseren, wat kan helpen bij het verminderen van de ADHD kenmerken zoals: impulsiviteit, onoplettendheid en vergeetachtigheid. Tijdens de training leert een kind vaardigheden aan zoals het maken van een planning, het bijhouden van hun taken en het organiseren van hun spullen. Ze krijgen ook de kans om deze vaardigheden te oefenen tijdens de behandeling.

Het voordeel van een planning en organisatie training is dat het kan bijdragen aan het verbeteren van het zelfvertrouwen en het vergroten van de zelfstandigheid. Door het verbeteren van vaardigheden op het gebied van planning en organisatie, kunnen ze zich meer op hun gemak voelen in sociale situaties en meer plezier hebben in dagelijkse activiteiten.

School- en leerkracht interventies

In de klas hebben kinderen met ADHD vaak moeite om op hun beurt te wachten, zich te blijven concentreren, meerdere opdrachten te onthouden, te beginnen aan een werkje of om deze af te krijgen binnen de gegeven tijd. Ook hebben sommige kinderen moeite gemotiveerd te blijven of met het plannen en organiseren van hun werk. School- en leerkracht interventies richten zich op het verbeteren van het onderwijs en de leeromgeving van het kind, waardoor ze beter kunnen functioneren en zich beter kunnen concentreren. Leerkrachten leren bijvoorbeeld strategieën te gebruiken om de aandacht van het kind te behouden, zoals het gebruik van visuele hulpmiddelen of het geven van korte pauzes tussen activiteiten.

ADHD Medicatie voor kinderen

Medicatie voor ADHD kan ook worden gebruikt als behandelingsoptie voor kinderen. De meest voorkomende medicijnen zijn stimulerende middelen, zoals Ritalin en Concerta. Deze medicijnen helpen bij het verbeteren van de concentratie en het verminderen van hyperactiviteit en impulsiviteit. Hoewel medicatie effectief kan zijn bij het behandelen van ADHD, zijn er ook enkele mogelijke bijwerkingen, zoals slapeloosheid en verlies van eetlust.

Dieetveranderingen

Er is enig bewijs dat dieetveranderingen, zoals het verminderen van suiker- en cafeïneconsumptie, kunnen helpen bij het verminderen van ADHD kenmerken bij sommige kinderen. Onderzoeken tonen vaak geen of weinig effect. Ook zijn er onderzoeken die een groot effect vinden in dieetveranderingen. Er zijn wel aanwijzingen dat kinderen met ADHD gevoelig zijn voor bepaalde kunstmatige voedingsstoffen.

Alternatieve behandelingen

Andere alternatieve behandelingen zijn onder meer neurofeedback, yoga, en meditatie. Deze behandelingen kunnen helpen bij het verminderen van stress en angst bij kinderen met ADHD, wat kan bijdragen aan het verminderen van ADHD kenmerken. Hoewel er nog geen definitief bewijs is dat deze behandelingen effectief zijn bij ADHD, kunnen ze wel bijdragen aan de algehele gezondheid en het welzijn van het kind.

Conclusie

Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar voor kinderen met ADHD, waaronder oudertraining, gezinsbehandeling, cognitieve gedragstherapie, sociale vaardigheden training, planning en organisatie training, school- en leerkracht interventies, medicatie, dieetveranderingen en alternatieve behandelingen. Het is belangrijk om de optie te kiezen die het beste past bij de behoeften van het kind. Het is ook belangrijk om te onthouden dat elke behandelingsoptie zijn voor- en nadelen heeft en dat de effectiviteit kan variëren van kind tot kind.

Veelgestelde vragen

Referenties

• Alternative Treatments for ADHD in Children – Verywell Mind
• Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) in children – Symptoms and causes – Mayo Clinic
• ADHD Medications for Children – Child Mind Institute
• Behavioral Interventions for ADHD – Child Mind Institute
• Boer, F., van den hoofdakker, B., Prins, P., Hogeman-Weijers, W., Oud, M., van de Glind, Sinnema, H. (2017) Richtlijn ADHD voor jeugdhulp en jeugdbescherming. Trimbos-insituut
• Cognitive Behavioral Therapy (CBT) for ADHD in Children – ADDitude
• Diet and ADHD: What You Need to Know – ADDitude
• Multimodal Treatment of ADHD – American Academy of Child & Adolescent Psychiatry.
• Parent Training for ADHD – CHADD
• School Interventions for ADHD – CHADD