Als leraar kan het omgaan met kinderen met autisme op school soms uitdagend zijn. Deze kinderen hebben vaak speciale aandacht en begeleiding nodig om hun leerproces te ondersteunen en om zich op hun gemak te voelen in de klas. In dit artikel geven we je tips en adviezen over hoe je het beste kunt omgaan met kinderen met autisme op school.
Begrijp de symptomen van autisme
Autisme is een neurologische ontwikkelingsstoornis en de kermerken kunnen variëren van kind tot kind. Het is belangrijk om te weten wat de symptomen zijn, zodat de behoeften van het kind beter begrepen worden en de leerkracht daarop kan inspelen. Enkele veelvoorkomende kenmerken zijn: moeite met sociale interactie, zich herhalende gedragingen, moeite met veranderingen en beperkte interesses.
Maak een plan
Autisme kinderen ontwikkelen zich het beste in een gestructureerde omgeving met duidelijke regels en routines. Maak daarom een plan voor het kind, waarin de dagelijkse routines en activiteiten duidelijk worden gemaakt. Dit kan helpen om onnodige stress en angst te verminderen en het kind te helpen bij het begrijpen van wat er van hem verwacht wordt. Een plan maken kan op verschillende manieren, hieronder staan enkele tips:
- Gebruik visuele hulpmiddelen, zoals pictogrammen, afbeeldingen of schema’s, om de dagelijkse taken zichtbaar te maken. Dit kan het kind helpen om de structuur en routine van de dag beter te begrijpen.
- Maak het plan samen met het kind en betrek hem hierbij. Dit kan het kind helpen om zich meer betrokken te voelen en het plan beter te begrijpen.
- Maak het plan zo eenvoudig en duidelijk mogelijk. Gebruik beknopte en begrijpelijke taal en beperk het aantal taken dat op het plan staat.
- Geef het kind een kopie van het plan en zorg ervoor dat het plan zichtbaar is op een gemakkelijk toegankelijke plaats, zoals aan de muur of op zijn tafel.
- Houd het plan regelmatig bij en pas het aan als dat nodig is. Bespreek het plan met het kind en vraag hem om feedback.
Geef duidelijke instructies
Voor een kind is het soms moeilijk de klassikale uitleg te volgen, omdat het kind op dat moment veel zintuigelijke prikkels binnen krijgt. Het kan helpen na het geven van klassikale uitleg langs de tafel te lopen om het kind de opdracht te laten herhalen. Geef eventueel aanvullende instructie indien nodig. Wanneer het kind moeite heeft de gehele instructie te onthouden, kan worden gewerkt met een takenlijst. Geef het kind een blad met daarop de taken welke het kind moet doen. Laat het kind een krul zetten of een sticker plakken wanneer een taak is afgerond. Dit werkt motiveren en vergroot het zelfstandig werken.
Zorg voor voorspelbaarheid
Kinderen met autisme hebben soms moeite met (plotselinge) veranderingen, bijvoorbeeld de wisseling van het pauzemoment naar rekenen. Geef daarom duidelijk aan hoelang het kind voor een bepaalde activiteit de tijd heeft. Zet bijvoorbeeld de planning op het bord en geeft daarop aan wanneer de pauzes zijn. Zet op het bord welke les wordt gevolgd en hoelang dit duurt. Maak de dag zo voorspelbaar mogelijk door elke dag een vaste ritme aan te houden voor de lessen/dagen van de week. Zorgt dat het volgende duidelijk is voor het kind: Wat ga je doen? Wanneer ga je dat doen? Met wie, waar en hoe(lang).
Houd rekening met sensorische prikkels
Kinderen met autisme kunnen overgevoelig zijn voor bepaalde sensorische prikkels zoals fel licht, harde geluiden of aanraking. Zorg daarom voor een rustige en kalme omgeving waarin het kind zich veilig voelt. Verminder onnodige afleidingen, zoals spullen op de tafel en tekeningen aan de muur. Eventueel kan een rustige werkplek waar het kind zich kan concentreren zonder te veel afleidingen helpend zijn. Dit kan bijvoorbeeld een rustig hoekje of een aparte tafel zijn. Ook het gebruik zintuiglijk materiaal kan helpend zijn, zoals stressballen, of Tangle om te helpen bij het reguleren van zintuiglijke prikkels.
Gebruik visuele ondersteuning
Visuele ondersteuning kan autisme kinderen helpen bij het begrijpen van de omgeving en de opdrachten. Gebruik bijvoorbeeld pictogrammen, foto’s of grafieken om informatie te visualiseren en te verduidelijken. Dit kan helpen om de communicatie te verbeteren en de stress te verminderen. Ook bij situaties die lastig zijn voor het kind, kan het helpen om de situatie voor het kind uit te tekenen en te vertellen wat ze kunnen doen.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief 📪
Maandelijkse schrijven wij een stukje voor in je mailbox met actualiteiten, onze nieuwste artikelen & de leuke tips van producten die wij zijn tegengekomen.
Werk samen met de ouders
Werk samen met de ouders om een beter inzicht te krijgen in de behoeften en de sterke punten van het kind. Dit kan helpen om een betere aanpak te ontwikkelen en het kind beter te ondersteunen. Ga bij ouders na welke eventuele hulpmiddelen goed werken in de thuissituatie, mogelijk kunnen deze ook op school worden toegepast. Houd regelmatig contact met de ouders om eventuele zorgen te bespreken en om de voortgang van het kind te evalueren.
Geef positieve feedback
Geef het kind regelmatig positieve feedback en beloningen om hem te motiveren en te stimuleren. Dit kan helpen om het zelfvertrouwen te vergroten en het kind te laten zien dat zijn inspanningen gewaardeerd worden. Wanneer het kind bepaalde situaties moeilijk blijft vinden in de klas, kan een beloningssysteem worden ingezet. Dit kan helpend zijn om het kind extra te motiveren in situaties die lastig voor hem zijn.
Zorg voor de juiste ondersteuning
Zorg ervoor dat het kind de juiste ondersteuning krijgt die hij nodig heeft. Dit kan variëren van extra begeleiding in de klas tot behandeling of trainingen buiten de school. Praat met de ouders, schoolpsycholoog en andere professionals om ervoor te zorgen dat het kind de best mogelijke ondersteuning krijgt.
Bouw een vertrouwensband op
Bouw een vertrouwensband op met het kind door hem te laten zien dat je zijn behoeften begrijpt en respecteert. Luister naar wat het kind te zeggen heeft en toon interesse in zijn leven en interesses. Door een goede relatie op te bouwen, kan het kind zich veiliger voelen en zich beter ontwikkelen op school.
Houd regelmatig contact met het kind
Houd regelmatig contact met het kind om zijn voortgang te evalueren en eventuele zorgen te bespreken. Door regelmatig met het kind te praten, kun je problemen sneller opmerken en het kind helpen bij het vinden van oplossingen.
Moedig sociale interactie aan
Kinderen met autisme hebben vaak moeite met sociale interactie, maar het is belangrijk om ze aan te moedigen om relaties op te bouwen en contact te maken met anderen. Moedig het kind aan om deel nemen aan groepsactiviteiten en speelafspraakjes te maken met andere kinderen. Help het kind bij het begrijpen van sociale regels en het interpreteren van lichaamstaal, door de helpen hoe het kind kan reageren in verschillende situaties. Voor kinderen in de bovenbouw kan een ‘buddy’ helpend zijn. Hierbij kan de leerkracht een leerling vertellen over de situaties van een kind en hen naast elkaar zetten. De leerling kan het kind dan betrekken in sociale situaties, zodat het zelfvertrouwen wordt vergroot.
Geef het kind de ruimte om te kalmeren
Als het kind overweldigd raakt of te veel prikkels ervaart, geef hem dan de ruimte om te kalmeren. Maak een rustige plek waar het kind zich terug kan trekken en tot rust kan komen. Dit kan het kind helpen om zich te herstellen en weer terug te keren naar de activiteit of het werk dat hij aan het doen was.
Respecteer de behoeften van het kind
Respecteer de behoeften van het kind en pas je aan op zijn tempo. Kinderen met autisme hebben vaak meer tijd nodig om taken uit te voeren of nieuwe informatie te verwerken. Door het kind de tijd en ruimte te geven die hij nodig heeft, kan het kind zich veiliger en comfortabeler voelen op school.
Wees geduldig en begripvol
Wees geduldig en begripvol met het kind en zijn ouders. Het kan soms moeilijk zijn om te communiceren met kinderen met autisme, maar door geduldig te zijn en te luisteren naar wat ze te zeggen hebben, kun je beter begrijpen wat ze nodig hebben en hoe je ze kunt helpen.
Blijf leren en groeien
Blijf leren en groeien in je begrip van autisme en hoe het beste kunt omgegaan kan worden met kinderen met autisme. Er zijn meerdere middelen en trainingen beschikbaar om je te helpen bij het verbeteren van je vaardigheden en kennis.
Conclusie
Omgaan met kinderen met autisme op school kan uitdagend zijn, maar het is belangrijk om te begrijpen dat elk kind uniek is en zijn eigen behoeften heeft. Door een gestructureerde en ondersteunende omgeving te bieden, samen te werken met de ouders en het kind te ondersteunen bij zijn sterke kanten, kan het kind zich optimaal ontwikkelen op school.
